سیستم اطلاعات جغرافیایی
سکینه کوهی؛ اصغر عزیزیان
چکیده
مدلهای رقومی ارتفاعی (DEMs) از روشهای متداول برای نمایش تغییرات توپوگرافی سطح زمین هستند، که با توجه به هزینه بالای تهیه نقشههای توپوگرافی زمینی، از کاربرد بسیار زیادی در زمینههای مختلف برخوردار میباشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی منابع ارتفاعی با توان تفکیک مکانی مختلف در کاربریهای گوناگون دو استان قزوین و مازندران ...
بیشتر
مدلهای رقومی ارتفاعی (DEMs) از روشهای متداول برای نمایش تغییرات توپوگرافی سطح زمین هستند، که با توجه به هزینه بالای تهیه نقشههای توپوگرافی زمینی، از کاربرد بسیار زیادی در زمینههای مختلف برخوردار میباشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی منابع ارتفاعی با توان تفکیک مکانی مختلف در کاربریهای گوناگون دو استان قزوین و مازندران به انجام رسیده است. در این تحقیق برای ارزیابی منابع ارتفاعی 30 متریASTER، SRTM و 90 متری SRTM از دادههای GPS دو فرکانسه (داده مبنا) استفاده شد و بر اساس شاخصهای آماری همچون STD،RMSE، MD و MAD دقت ارتفاعی این منابع در سطح هر دو استان و در کاربریهای مختلف بررسی گردید. نتایج بهدست آمده حاکی از آن است که DEM 30متری SRTM از قابلیت به مراتب مناسبتری در تخمین رقوم ارتفاعی برخوردار میباشد. به طوریکه شاخص RMSE این منبع در هردو بازه استان قزوین و مازندران به ترتیب برابر با 3.8 و 5.8 متر میباشد. همچنین ارزیابی دقت ارتفاعی منابع مختلف در کاربریهای گوناگون حاکی از عملکرد قابل قبول منبع 30 متری SRTM در اکثر کاربریها و پوششها به غیر از نواحی کوهستانی و جنگلی میباشد. علت اصلی این عملکردِ پائین به ویژه در اراضی با پوشش جنگلی، عدم نفوذ امواج راداری در سطوح دارای پوشش و همچنین تراکم کم دادههای برداشت شده توسط سنجنده SRTM میباشد. منبع ارتفاعی 90 متریSRTM نیز علیرغم دارا بودن توان تفکیک پائین از عملکرد به مراتب بهتری نسبت به منبع 30 متری ASTER برخوردار میباشند. در یک جمعبندی کلی میتوان چنین عنوان نمود که منبع ارتفاعیSRTM-30m میتواند در حوضههای فاقد آمار زمینیِ مناسب و یا با کمبود آمار بسیار راهگشا باشد. البته لازم بهذکر است که با توجه به تأثیر قابل توجه نوع پوشش گیاهی بر دقت ارتفاعی این منابع، توصیه میشود تا بهمنظور حصول نتایج قابلاطمینانتر، در ابتدا با توجه به نوع پوشش گیاهی موجود در محدوده مطالعاتی به انتخاب منبع ارتفاعی مناسب اقدام شده و سپس با استفاده از دادههای زمینی (نقاط کنترل زمینی)، مقادیر ارتفاعی اصلاح شود.